Αθλητικοί τραυματισμοί – Αθλητική Φυσικοθεραπεία
Συχνότεροι Αθλητικοί Τραυματισμοί που Απαιτούν Φυσικοθεραπεία:
Επιστημονική Προσέγγιση και Αποκατάσταση
Οι αθλητικοί τραυματισμοί είναι συχνό φαινόμενο και συχνά οδηγούν σε σημαντική μείωση της αθλητικής απόδοσης, αν δεν αντιμετωπιστούν άμεσα και σωστά.
Η φυσικοθεραπεία αποτελεί κεντρικό κομμάτι της αποκατάστασης και της πρόληψης υποτροπών, επιτρέποντας στους αθλητές να επιστρέψουν στη δραστηριότητά τους με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα.
Διαβάστε ποιοι είναι οι συχνότεροι αθλητικοί τραυματισμοί και ποια είναι η ενδεδειγμένη αντιμετώπιση σε κάθε φάση, για την αποκατάστασή τους, την αποφυγή υποτροπών αλλά και νέων τραυματισμών.
1. Διαστρέμματα Ποδοκνημικής (Ankle Sprains)
Το διάστρεμμα ποδοκνημικής είναι ένας από τους πιο συνηθισμένους αθλητικούς τραυματισμούς, και κυρίως εμφανίζεται σε αθλήματα όπως το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ και το τένις. Προκαλείται από την υπερβολική διάταση ή ρήξη των συνδέσμων του αστραγάλου.
Αποκατάσταση ενδεικτικά :
Α. Οξεία Φάση (0-72 ώρες)
- Ανάπαυση: Αποφυγή φόρτισης.
- Παυσίπονα : για ανακούφιση από τον πόνο
- Ακινητοποίηση: Ελαφριά στήριξη με επίδεσμο.
- Το σημαντικό ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ να σταματήσει η φλεγμονή, αλλά να ελεγχθεί και να μη, επιδεινώνεται λόγω πρώιμης φόρτισης του μέλους
Β. Υποξεία Φάση (3-7 ημέρες)
- Ασκήσεις εύρους κίνησης: ο στόχος είναι η διατήρηση της κίνησης χωρίς πόνο.
- Ασκήσεις φόρτισης χωρίς πόνο.
- Αερόβιες ασκήσεις π.χ., ποδήλατο.
Γ. Φάση Αποκατάστασης (7-21 ημέρες)
- Ασκήσεις ενδυνάμωσης: Αύξηση της έντασης.
- Ασκήσεις ισορροπίας: Ιδιοδεκτικότητα (π.χ., ισορροπία σε ένα πόδι).
Δ. Προχωρημένη Φάση (3-6 εβδομάδες)
- Ασκήσεις με αυξημένη δυσκολία ανάλογα πάντα με τα συμπτώματα και τις ικανότητες του ατόμου.
- Εξειδικευμένη προπόνηση για αθλητική απόδοση.
- Επιστροφή σε δραστηριότητες: Προοδευτικά και χωρίς πόνο.
Ε. Πρόληψη Υποτροπής (Μετά 6 εβδομάδες)
- Συνέχιση ενδυνάμωσης.
- Αξιολόγηση τεχνικής για αποφυγή τραυματισμών.
2. Μυϊκές Θλάσεις (Muscle Strains)
Οι μυϊκές θλάσεις εμφανίζονται συνήθως σε αθλήματα με γρήγορες κινήσεις και εκρηκτικότητα, όπως το ποδόσφαιρο και το σπριντ. Η θλάση συμβαίνει όταν ο μυς υπερφορτώνεται ή τεντώνεται πέρα από το όριο του, προκαλώντας ρήξη των μυϊκών ινών.
Αποκατάσταση: Η αποκατάσταση περιλαμβάνει την πρώιμη φάση ανάπαυσης, ακολουθούμενη από ασκήσεις φόρτισης με ελεγχόμενο και εποπτευόμενο τρόπο για την βελτίωση της ικανότητας φόρτισης των τραυματισμένων μυϊκών ινών. Στην προχωρημένη φάση, εστιάζουμε στη βελτίωση της λειτουργικής δύναμης και της αντοχής.
Μπορείτε να δείτε εδώ αναλυτικές πληροφορίες για τις μυικές θλάσεις
3. Ρήξη Χιαστού Συνδέσμου (ACL Tear)
Η ρήξη του προσθίου χιαστού συνδέσμου είναι σοβαρή κάκωση που απαιτεί συνήθως χειρουργική επέμβαση και εκτεταμένη φυσικοθεραπεία για την αποκατάσταση της λειτουργικότητας του γόνατος. Συχνά εμφανίζεται σε αθλήματα όπως το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ και το βόλεϊ, που περιλαμβάνουν έντονες αλλαγές κατεύθυνσης, δυναμική επαφή με αντίπαλο , άλματα και συνδυασμό των παραπάνω.
Αποκατάσταση: Η φυσικοθεραπεία επικεντρώνεται στην αποκατάσταση της ανώδυνης ,αι πλήρους κίνησης του γόνατος και την ενδυνάμωση όλων των μυών του κάτω άκρου. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει διαρκή επαναφορά του εύρους κίνησης, καθώς και προοδευτική ενδυνάμωση και εκπαίδευση της σταθερότητας της άρθρωσης μέσω της βελτίωσης του κινητικού ελέγχου.
Υπάρχουν διάφορα επιστημονικά πρωτόκολλα για την αποκατάσταση των επεμβάσεων προσθίου χιαστού με διάφορα βήματα που αφορούν τον προπονητικό όγκο, το είδος των ασκήσεων και τέλος τα κριτήρια επιστροφής στην αθλητική δραστηριότητα.
4. Κακώσεις Καταπόνησης – υπέρχρησης (Overuse Injuries)
Οι τραυματισμοί από καταπόνηση – υπέρχρηση, όπως οι τενοντοπάθειες ή τα οστικά οιδήματα, συμβαίνουν συνήθως σε αθλήματα που απαιτούν επαναλαμβανόμενη καταπόνηση συγκεκριμένων περιοχών του σώματος. Αυτοί οι τραυματισμοί απαιτούν προσεκτική διαχείριση για την αποφυγή επιδείνωσης και υποτροπών.
Αποκατάσταση: Η θεραπεία περιλαμβάνει αρχικά την αποφόρτιση της περιοχής, και κατόπιν τη σταδιακή αύξηση της φόρτισης με κατάλληλες ασκήσεις που πρέπει να γίνονται χωρίς να πονάει ο/η ασθενής
Συμπεράσματα
Οι αθλητικοί τραυματισμοί, αν και συχνοί, μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά με τη βοήθεια της φυσικοθεραπείας, η οποία όχι μόνο διευκολύνει την αποκατάσταση αλλά και προλαμβάνει μελλοντικούς τραυματισμούς.
Με σωστή προσέγγιση και εξατομικευμένα θεραπευτικά προγράμματα, οι αθλητές μπορούν να επιστρέψουν γρήγορα στην αγωνιστική δράση χωρίς να θέσουν σε κίνδυνο την υγεία τους.
Βιβλιογραφία
- Malliaropoulos, N., Papacostas, E., Papalada, A., & Maffulli, N. (2006). Acute lateral ankle sprains in track and field athletes: an expanded classification. Foot Ankle Clin, 11(3), 497-507.
- Hertel, J., & Corbett, R. O. (2019). An updated model of chronic ankle instability. J Athl Train, 54(6), 572-588.
- Shah, S., Thomas, A. C., Noone, J. M., Blanchette, C. M., & Wikstrom, E. A. (2016). Incidence and cost of ankle sprains in United States Emergency Departments. Sports Health, 8(6), 547-552.
- Robinson, R., & Cairns, M. (2018). Management and rehabilitation of hamstring strains. J Sports Sci Med, 17(3), 435-442.
- Myer, G. D., & Hewett, T. E. (2014). The influence of hormonal fluctuations on knee injury risk in females. J Orthop Sports Phys Ther, 44(9), 688-693.
Θεραπευτική άσκηση
Η θεραπευτική άσκηση αποτελεί μέρος του προγράμματος φυσικοθεραπείας – αποκατάστασης και εξασφαλίζει τη μετάβαση από τη φάση της ανικανότητας λόγω του προβλήματος υγείας, στη φάση της ένταξης στη φυσιολογική ζωή.
Η θεραπευτική άσκηση απευθύνεται σε άτομα που έχουν ιστορικό με κάποιο μυοσκελετικό πρόβλημα υγείας, σε άτομα που χρειάζονται αποκατάσταση μετά από τραυματισμό ή χειρουργική επέμβαση καθώς και σε άτομα που πάσχουν από κάποια συστηματική νόσο. Είναι το ενδιάμεσο στάδιο από το οποίο πρέπει να περάσουν οι ασθενείς με στόχο να κατακτήσουν το 100% των ικανοτήτων που είχαν πριν το συμβάν της υγείας τους και των στόχων που θέτουν στον εαυτό τους και συνεισφέρει:
- στην ενίσχυση της μυικής δύναμης
- στην αντιμετώπιση μυικών ατροφιών
- στην ενίσχυση της αντοχής
- στη γενικότερη βελτίωση της φυσικής κατάστασης έως την επαναφορά της στο 100% των δυνατοτήτων της
Περιλαμβάνει ασκήσεις με διάφορα μέσα όπως βάρη, αντιστάσεις με λάστιχα, ασκήσεις στην ξηρά ή το νερό, υπό τη συνεχή επίβλεψη εξειδικευμένου επαγγελματία.
Για τις ασκήσεις χρησιμοποιείται επίσης εξειδικευμένος εξοπλισμός (όργανα) όπως το RAK (κλωβός άσκησης), το Total Gym, τα Plyo Boxes, το τραμπολίνο και η ασταθής ημισφαιρική βάση.
Δείτε εδώ αναλυτικά πληροφορίες για τη θεραπευτική άσκηση και τις παθήσεις στις οποίες μπορεί να βοηθήσει.
Clinical Pilates
Μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος φυσικοθεραπείας, εάν θέλετε να ασκηθείτε αποτελεσματικά, ευχάριστα και με ασφάλεια μπορείτε να εντάξετε στην καθημερινότητά σας την άσκηση Clinical Pilates.
Το Clinical Pilates είναι η εξέλιξη της μεθόδου Pilates, η οποία λαμβάνοντας υπόψιν τις ιδιαιτερότητες που έχουν ασθενείς με μυοσκελετικά ή άλλα προβλήματα προσαρμόζει τα προγράμματα εκγύμνασης με βάση τις ανάγκες και τυχόν περιορισμούς και συνεισφέρει:
- στη βελτίωση της αντίληψης του σώματος (body awareness)
- στη βελτίωση της μυϊκής δύναμης και ευλυγισίας
- στην πρόληψη τραυματισμών
- στη βελτίωση της αναπνευστικής λειτουργίας
- στη βελτίωση της ισορροπίας
- στην αντιμετώπιση περιστατικών που σχετίζονται με άγχος, κατάθλιψη, χρόνια κόπωση, ευερέθιστο έντερο, αυπνίες, ινομυαλγία.
Οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν ή αντιμετώπισαν κάποια πάθηση ή τραυματισμό που προκαλεί πόνο και δυσκολία στην κίνηση συχνά χάνουν τη φυσική τους κατάσταση. Δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος που περιλαμβάνει πόνο, στρες, μείωση φυσικής δραστηριότητας, επιδείνωση της φυσικής τους κατάστασης και αυξημένη νοσηρότητα. Το Clinical Pilates μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά, με ασφάλεια και διάρκεια να σπάσει ο φαύλος κύκλος αυτός και να συνεισφέρει σημαντικά σε μια φυσιολογική και δραστήρια καθημερινότητα.
Δείτε εδώ αναλυτικά πληροφορίες για το Clinical Pilates και τις παθήσεις στις οποίες μπορεί να βοηθήσει.