Σκολίωση (παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης)

Τι είναι και που μπορεί να οφείλεται η σκολίωση. Συμπτώματα: ποια είναι τα συνήθη συμπτώματα και ποια συμπτώματα πρέπει να προσέξετε. Ποια η σημασία της ορθής κλινικής εξέτασης και διάγνωσης για τη σκολίωση. Πώς αντιμετωπίζεται με φυσικοθεραπεία.

Τι είναι η σκολίωση;

Ο όρος  σκολίωση περιγράφει  την τρισδιάστατη παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης, κατά την οποία η σπονδυλική στήλη αποκλίνει προς τη μια πλευρά δημιουργώντας μια καμπύλη με ταυτόχρονη περιστροφή των σπονδύλων. Σημαντική παραμόρφωση θεωρείται μια  καμπύλη μεγαλύτερη από 10 μοίρες.

Δεν υπάρχουν γνωστά αίτια που την προκαλούν (γι’ αυτό λέγεται και ιδιοπαθής σκολίωση) και εξελίσσεται κατά την σκελετική ανάπτυξη του παιδιού με διάφορες μορφές, είτε εμφανίζεται μετά από κάποια βλάβη σπονδύλου που οδηγεί σε παραμόρφωσή της και λέγεται δευτεροπαθής σκολίωση.

Η Ιδιοπαθής σκολίωση εμφανίζεται κυρίως σε υγιή παιδιά. Μερικές σκολιώσεις οφείλονται σε ανώμαλη ανάπτυξη κατά την εμβρυϊκή περίοδο (συγγενής σκολίωση) ενώ άλλες, είναι το αποτέλεσμα ενός ατυχήματος ή συστηματικής νόσου.
Επηρεάζει το 1-3% του πληθυσμού και είναι πιο συχνή στα κορίτσια από τα αγόρια.
Εμφανίζεται συνήθως στα 10-15 έτη, ωστόσο μπορεί να εμφανιστεί τόσο στην βρεφική όσο και στην πρώιμη παιδική ηλικία.

Είδη σκολίωσης

Λειτουργική σκολίωση

Λειτουργική Σκολίωση: Χαρακτηριστικό της  είναι η διατήρηση της φυσιολογικής δομής των σπονδύλων και η έλλειψη στροφής. Παρουσιάζεται μια καμπύλη δηλαδή η οποία δεν είναι σταθερή και τις περισσότερες φορές αποκαθίσταται με την διόρθωση του αιτίου που την προκαλεί, εφόσον δεν έχουν δημιουργηθεί μόνιμες αλλοιώσεις. Μερικά παραδείγματα τέτοιων σκολιώσεων είναι:

  • Η αντισταθμιστική, η οποία οφείλεται συνήθως σε ανισοσκελία (το ένα πόδι πιο κοντό από το άλλο) ή ασυμμετρία της λεκάνης.
  • Η ανταλγική η οποία οφείλεται σε παθήσεις όπως δισκοκήλη, δισκίτιδα, οστεοειδές οστέωμα της σπονδυλικής στήλης κατά την οποία το άτομο υιοθετεί μια θέση ανακούφισης από τα συμπτώματα. Υποχωρεί όταν λείψει το αίτιο που την προκαλεί.
  • Η στατική σκολίωση οφείλεται σε κακή στάση και μπορούμε εύκολα να την ξεχωρίσουμε γιατί εξαλείφεται όταν το παιδί σκύβει μπροστά σε αντίθεση με την οργανική που φαίνεται περισσότερο στο σκύψιμο εξαιτίας της στροφής των σπονδύλων.

Η Ιδιοπαθής σκολίωση εμφανίζεται κυρίως σε υγιή παιδιά. Μερικές σκολιώσεις οφείλονται σε ανώμαλη ανάπτυξη κατά την εμβρυϊκή περίοδο (συγγενής σκολίωση) ενώ άλλες, είναι το αποτέλεσμα ενός ατυχήματος ή συστηματικής νόσου.
Επηρεάζει το 1-3% του πληθυσμού και είναι πιο συχνή στα κορίτσια από τα αγόρια.
Εμφανίζεται συνήθως στα 10-15 έτη, ωστόσο μπορεί να εμφανιστεί τόσο στην βρεφική όσο και στην πρώιμη παιδική ηλικία.

Οργανική σκολίωση

Οργανική Σκολίωση: Οι οργανική σκολίωση (γνωστή ως πρωτοπαθής ή επιδεινούμενη) είναι η πιο συχνή. Χαρακτηρίζεται από αυξημένη καμπυλότητα και περιστροφή της σπονδυλικής στήλης και είναι «δύσκαμπτη». Η στροφή των σπονδύλων γίνεται οπτικά εμφανής με την ασυμμετρία του θώρακα και των πλευρών αλλά και των μυών της οσφυϊκής μοίρας.

Στις οργανικές σκολιώσεις περιλαμβάνονται:

  • Η ιδιοπαθής σκολίωση. Είναι η συχνότερη απ’ όλες τις σκολιώσεις (80%) και η αιτιολογία της παραμένει ακόμη άγνωστη. Ανάλογα με την ηλικία εμφάνισης έχουμε α) την Βρεφική Ιδιοπαθή Σκολίωση (ηλικία 0-3 έτη με συχνότητα εμφάνισης 1%), β) την Νεανική Ιδιοπαθή Σκολίωση (ηλικία 4-9 έτη, με συχνότητα εμφάνισης 12-21%), γ) την Εφηβική Ιδιοπαθή Σκολίωση (ηλικία 10-16 έτη)
  • Η Σκολίωση Ενηλίκων. Εμφανίζεται συνήθως μετά το τέλος της σκελετικής ωρίμανσης και χαρακτηρίζεται από περεταίρω συμπτώματα, κυρίως πόνο στην πλάτη.
  • Η Εκφυλιστική Σκολίωση. Αρχίζει κατά την μετεμμηνοπαυσιακή περίοδο, μετά τα 50 έτη συνήθως και συνοδεύεται από πόνο στην μέση. Οφείλεται σε παραμορφώσεις της σπονδυλικής στήλης λόγω εκφύλισης των  σπονδύλων και των μεσοσπονδύλιων δίσκων που έρχονται με την πάροδο του χρόνου.
  • Η συγγενής σκολίωση. Οφείλεται σε ανωμαλίες της ΣΣ που αφορούν το σχηματισμό των σπονδύλων και εμφανίζονται κατά την κύηση (συγγενής ημισπόνδυλος, συνοστέωση σπονδύλων από τη μία πλευρά,  συνοστέωση πλευρών κλπ.)
  • Η νευρομυική σκολίωση. Είναι αποτέλεσμα διαταραχής της ισορροπίας των μυών του κορμού από παράλυση που αφορά στη μία πλευρά. Αιτία είναι νευρολογικές διαταραχές όπως πολιομυελίτιδα, εγκεφαλική παράλυσηκαι μυϊκή δυστροφία.
  • Η σκολίωση από νευροϊνωμάτωση. Ο μηχανισμός δημιουργίας της δεν έχει ακόμα διευκρινισθεί. Αφορά το 1/3 μόνο των περιπτώσεων, η καμπύλη είναι συνήθως θωρακική και έχει κακή πρόγνωση.

Ιδιοπαθής σκολίωση

Ιδιοπαθής Σκολίωση

Είναι κατά κανόνα χωρίς συμπτώματα και πολλές φορές μπορεί να διαφύγει της προσοχής στα αρχικά στάδια. Αφορά το 85-90% των περιπτώσεων και είναι αγνώστου αιτιολογίας.

Τα ποσοστά εμφάνισης κυμαίνονται από 3-5% και είναι πιο συχνή στα κορίτσια. Οι λόγοι εμφάνισής της πιθανώς να σχετίζονται με γενετικούς ή αναπτυξιακούς παράγοντες, αλλά τα αίτια παραμένουν ακόμα άγνωστα.

Πρόγνωση ως προς την εξέλιξή της δεν είναι δυνατόν να γίνει. Εξελίσσεται σε όλη τη διάρκεια της σκελετικής ανάπτυξης δηλαδή μέχρι τα 16 έτη στα κορίτσια και μέχρι τα 18 στα αγόρια. Ειδικά στα κορίτσια όσο νωρίτερα ξεκινάει η περίοδος, τόσο νωρίτερα έρχεται και η σκελετική ωρίμανση επομένως σταματά και η εξέλιξη της σκολίωσης. Δυστυχώς δεν υπάρχει σταθερός ρυθμός εξέλιξης ανάλογα με τη σκελετική ανάπτυξη, υπάρχουν περίοδοι ταχείας ανάπτυξης που μπορεί να υπάρχει και μεγάλη εξέλιξη και άλλες που μπορεί να μένει αμετάβλητη.

Ανάλογα με την περιοχή εμφάνισης της καμπύλης έχουμε τους εξής τύπους ιδιοπαθούς σκολίωσης:

  • Θωρακική
  • Οσφυική
  • Θωρακοσφυική
  • Διπλή

Η Ιδιοπαθής σκολίωση εμφανίζεται κυρίως σε υγιή παιδιά. Μερικές σκολιώσεις οφείλονται σε ανώμαλη ανάπτυξη κατά την εμβρυϊκή περίοδο (συγγενής σκολίωση) ενώ άλλες, είναι το αποτέλεσμα ενός ατυχήματος ή συστηματικής νόσου.
Επηρεάζει το 1-3% του πληθυσμού και είναι πιο συχνή στα κορίτσια από τα αγόρια.
Εμφανίζεται συνήθως στα 10-15 έτη, ωστόσο μπορεί να εμφανιστεί τόσο στην βρεφική όσο και στην πρώιμη παιδική ηλικία.

Υγιής σπονδυλική στήλη, Θωρακική σκολίωση, Οσφυική σκολίωση, Διπλή σκολίωση Θωρακοσφυική σκολίωση

Συμπτώματα της σκολίωσης

Τα συμπτώματα διαφέρουν ανάλογα με το είδος της σκολίωσης και μπορεί να περιλαμβάνουν τα εξής:

  • Κλίση του σώματος προς την μια πλευρά
  • Οι ώμοι, η μέση ή οι γοφοί δεν βρίσκονται ευθυγραμμισμένοι αλλά η μια πλευρά είναι ψηλότερα από την άλλη
  • Η μια ωμοπλάτη μπορεί να προβάλλει πιο μπροστά
  • Η μια πλευρά του θωρακα προβάλει.
  • Η μια πλευρά του θωρακα προβάλει.
  • Πόνος στην πλάτη ή την μέση
  • Μειωμένη πνευμονική λειτουργία σε μεγάλες παραμορφώσεις των κυρτωμάτων της σπονδυλικής στήλης.

Διάγνωση - Κλινική εξέταση για τη σκολίωση

Σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση της σκολίωσης παίζει η έγκαιρη διάγνωση. ‘Όλα τα παιδιά κατά την περίοδο της σκελετικής ανάπτυξης πρέπει να εξετάζονται μια ή δύο φορές το χρόνο, για να διαπιστωθεί η ύπαρξη ή όχι σκολίωσης.

Η διάγνωση της σκολίωσης γίνεται από έμπειρο ειδικό και την συνεκτίμηση του κλινικού και του ακτινολογικού ελέγχου (ακτινογραφία σπονδυλικής στήλης, αξονική τομογραφία ή μαγνητική τομογραφία).

Η κλινική εξέταση περιλαμβάνει αρχικά την παρατήρηση του ασθενή σε όρθια θέση, οπότε μπορεί να διακρίνει κανείς διαφορές στη θέση και το ύψος της ωμοπλάτης, στην οσφυϊκή και θωρακο-οσφυϊκή σκολίωση υπάρχει ασυμμετρία της λεκάνης και χαρακτηριστική δερματική πτυχή στην οσφυϊκή χώρα.

Παρόλα αυτά για να υπάρχει μια έγκυρη διάγνωση, και διαχωρισμός μεταξύ οργανικής και λειτουργικής σκολίωσης, πρέπει να υπάρχει και θετικό Adam’s test (ή Bending test). Πρόκειται για τεστ επίκυψης κατά το οποίο εξαιτίας της τρισδιάστατης παραμόρφωσης των σπονδύλων παρατηρείται η πλάγια κλίση της σπονδυλικής στήλης, ο ύβος στο κυρτό τμήμα της καμπύλης και η διακοπή της φυσιολογικής καμπύλης της κάμψης.

Η καμπύλη μετριέται με τη μέθοδο Cobb και η σοβαρότητα εξαρτάται απο τον αριθμό των μοιρών. Γενικά, μια καμπύλη θεωρείται σημαντική εάν είναι μεγαλύτερη από 25 έως 30 μοίρες. Οι καμπύλες που ξεπερνούν τις 45 έως 50 μοίρες θεωρούνται σοβαρές και συχνά απαιτούν πιο επιθετική αντιμετώπιση.

Σύμφωνα με την SRS (Scoliosis Research Society) η διάγνωση της σκολίωσης επιβεβαιώνεται όταν στην ακτινογραφία υπάρχει πλάγια κλίση της σπονδυλικής στήλης με γωνία Cobb μεγαλύτερη από 10 μοίρες, με ταυτόχρονη στροφή της σπονδυλικής στήλης. Η κλινική εξέταση σε μια σκολίωση συμπληρώνεται πάντα με μέτρηση του μήκους των σκελών για διαφορά στο μήκος των κάτω άκρων και αναζήτηση σημείων γενικευμένης νόσου.

Θεραπεία της σκολίωσης

Η αντιμετώπιση της ιδιοπαθούς σκολίωσης είναι δύσκολη. ‘Οσο νωρίτερα αρχίζει η θεραπεία, τόσο καλύτερο είναι το αποτέλεσμα. Η λήψη της απόφασης για την κατάλληλη αντιμετώπιση, πρέπει να λαμβάνεται από εξειδικευμένους και ειδικά καταρτισμένους επιστήμονες, ώστε να αποφεύγεται λιγότερη θεραπεία (undertreatment) ή περισσότερη θεραπεία (overtreatment) από όση πραγματικά χρειάζεται.

Σύμφωνα με την Scoliosis Research Society  (SRS) και Society on Scoliosis Orthopedic and Rehabilitation Treatment (SOSORT) οι ενδείξεις θεραπείας της σκολίωσης είναι οι εξής:

  • Ειδικές Φυσικοθεραπευτικές Ασκήσεις για την Σκολίωση (PSSE): Γωνία Cobb < 25 μοίρες
  • Κηδεμόνας: Γωνία Cobb 25-40 μοίρες
  • Χειρουργείο: Γωνία Cobb > 40 μοίρες

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως όλες οι σκολιώσεις άνω των 40 μοιρών πρέπει να χειρουργηθούν, καθώς η ίδια η SRS προτείνει την χειρουργική αντιμετώπιση ως την έσχατη επιλογή αν αποτύχει μια σωστή συντηρητική αντιμετώπιση.

Όταν υπάρχει επιβεβαιωμένη διάγνωση, υπάρχουν πολλοί παράγοντες που πρέπει να συνεκτιμηθούν για τον καθορισμό των θεραπευτικών επιλογών:

  • Ωριμότητα σπονδυλικής στήλης – στάδιο ανάπτυξης του παιδιού.
  • Βαθμός και έκταση καμπυλότητας – πόσο σοβαρή είναι η καμπύλη και πώς επηρεάζει τον τρόπο ζωής του ασθενούς.
  • Θέση της καμπύλης – σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς, οι θωρακικές καμπύλες είναι πιο πιθανό να προχωρήσουν από τις καμπύλες σε άλλες περιοχές της σπονδυλικής στήλης.
  • Πιθανότητα εξέλιξης της καμπύλης – οι ασθενείς που έχουν μεγάλες καμπύλες πριν από την εφηβική τους ανάπτυξη έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν πρόοδο της καμπύλης.

Συντηρητική θεραπεία

Συντηρητική θεραπεία εφαρμόζεται, όταν η γωνία σκολίωσης είναι κάτω από 50°. Η συντηρητική θεραπεία στρέφεται προς την επιβράδυνση ή την πρόληψη της εξέλιξης, προκειμένου να αποφευχθεί το χειρουργείο. ‘Οταν η γωνία της σκολίωσης είναι μικρότερη από 20°, η αντιμετώπιση περιορίζεται σε κινησιοθεραπεία με ειδικές φυσικοθεραπευτικές ασκήσεις και παρακολούθηση κάθε τρεις μήνες. Για σκολιώσεις με γωνία 20°-50°, εφαρμόζονται ειδικοί κηδεμόνες. Τα σκολιωτικά παιδιά φοράνε τον κηδεμόνα εως 16 ώρες το 24ωρο και το βγάζουν μόνο για λίγες ώρες μέχρι τη σκελετική ωρίμανση. Πρέπει να ασκούνται σε ειδικά προγράμματα ασκήσεων, όπως η μέθοδος Schroth και S.E.A.S.(Scientific Exercise Approach to Scoliosis). Οι ασκήσεις είναι σωστό να γίνονται, ακόμη και όταν το παιδί φοράει κηδεμόνα, διότι βελτιώνουν την κινητικότητα της ΣΣ και βοηθούν στην καλύτερη ανάπτυξη του μυϊκού συστήματος.

Χειρουργική θεραπεία

Χειρουργική θεραπεία εφαρμόζεται μόνο όταν η γωνία σκολίωσης είναι μεγαλύτερη από 40° ή 50° και ιδιαίτερα αν η Σ.Σ. είναι δύσκαμπτη ή η σκολίωση εξελίσσεται με ταχύ ρυθμό. Επίσης ισχυρή ένδειξη για χειρουργική αποκατάσταση είναι ο περιορισμός της αναπνευστικής ή καρδιακής λειτουργίας σε πολύ μεγάλες καμπύλες. Πολύ σημαντικό ρόλο στην απόφαση για εγχείρηση παίζει και η ηλικία του παιδιού με γωνία σκολίωσης 40° ή 50°. Αν το παιδί είναι ηλικίας 11 ή 12 ή 13 ετών, η ένδειξη για εγχείρηση είναι ισχυρότερη. Η χειρουργική θεραπεία συνίσταται σε διόρθωση της γωνίας της σκολίωσης και σπονδυλοδεσία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η απόφαση για χειρουργική αντιμετώπιση είναι μια δύσκολη απόφαση που πρέπει να ληφθεί από τον ίδιο τον ασθενή αφού πρώτα έχει πλήρη ενημέρωση για τις θεραπευτικές επιλογές με τα υπέρ και τα κατά της καθεμίας.

Πώς μπορεί να σας βοηθήσει το Manualphysiotherapy στην αντιμετώπιση της σκολίωσης

Στο ManualPhysiotherapy είμαστε αφοσιωμένοι στην παροχή εξειδικευμένης φροντίδας και καθοδήγησης σε άτομα που αναζητούν τα οφέλη της μεθόδου Schroth. Η εξειδικευμένη ομάδα μας, είναι εδώ για να δημιουργήσει εξατομικευμένο πλάνο θεραπείας, να παρακολουθεί την πρόοδο και να προσφέρει υποστήριξη σε κάθε βήμα του ταξιδιού για τη βελτίωση της υγείας της σπονδυλικής στήλης.

Εξερευνήστε τη μέθοδο Schroth και ανακαλύψτε μια μη επεμβατική, βασισμένη σε στοιχεία λύση για τη διαχείριση της σκολίωσης.

 


Καλέστε στα 210.77.84.822 (Ζωγράφου) και 216.00.35.521 (Γλυφάδα) για να σας ενημερώσουμε και κλείστε ένα ραντεβού για εξέταση και προγραμματισμό θεραπείας

Μέθοδος Schroth για την σκολίωση (ISST - Schroth Therapist)
210 77 84 822 (Αβύδου 15, Ζωγράφου) χάρτης

Το Manual Physiotherapy Ζωγράφου είναι ένας χώρος στελεχωμένος από μία ομάδα διαφόρων φυσικοθεραπευτών με εξειδίκευση στη μυοσκελετική φυσικοθεραπεία (Manual Therapy).

Είναι εξοπλισμένος τόσο με φυσικά μέσα όπως TECAR, ηλεκτροθεραπεία, συσκευή εκγύμνασης με περιορισμο της αιματικης ροής (Blood Flow Restrictions), όσο και με ειδικό εξοπλισμό θεραπευτικής άσκησης: συσκευές ειδικά σχεδιασμένες για αποκαστασης, όπως της Norsk για ασκήσεις πλάτης που δεν καταπονούν τον αυχένα, Total gym gravity system, που εξασφαλίζει γρήγορη αποκατάσταση με ασφάλεια χωρίς παρενέργειες, συστήματα ιδιοδεκτικότητας και εκπαίδευσης ισορροπίας. Επίσης, παρέχονται υπηρεσίες βιοϊατρικου βελονισμού για μια ευρεία γκάμα μυοσκελετικών παθήσεων.

Παρεχόμενες υπηρεσίες στο Manual Physiotherapy Ζωγράφου:

  • Φυσικοθεραπεία
  • Manual Therapy
  • Βιοϊατρικός βελονισμός
  • Ηλεκτροθεραπεία
  • Clinical Pilates εδάφους
  • Θεραπευτική άσκηση
216 0035521 (Καραϊσκάκη 23, Γλυφάδα) χάρτης

Ο χώρος του Manual Physiotherapy στη Γλυφάδα είναι σχεδιασμένος έτσι ώστε να παρέχει εξειδικευμένες υπηρεσίες φυσικοθεραπείας, θεραπευτική άσκηση, προγράμματα άσκησης κλινικού πιλάτες.

‘Εχει 2 γυμναστήρια με διαφορετική φιλοσοφία θεραπευτικής άσκησης. Το ένα είναι στούντιο πιλάτες με σύγχρονο εξοπλισμό για το προγράμματα άσκησης αρχαρίων μέχρι και επαγγελματιών. Το δεύτερο γυμναστήριο είναι προσανατολισμένο στην λειτουργική άσκηση με αντιστάσεις και βάρη, καλύπτοντας όλο το φάσμα της λειτουργικής αποκατάστασης μετά από ατυχήματα, επεμβάσεις, οσφυαλγίες, προβλήματα αυχένα κλπ.

Έχουμε 2 αίθουσες θεραπείας για θεραπεία με φυσικά μέσα όπως TECAR, κρουστικό υπέρηχο, ηλεκτροθεραπεία, αλλά και βιοϊατρικό βελονισμό ή μάλαξη.

Παρεχόμενες υπηρεσίες στο Manual Physiotherapy Γλυφάδας:

  • Φυσικοθεραπεία
  • Manual Therapy
  • Βιοϊατρικός βελονισμός
  • Ηλεκτροθεραπεία
  • Clinical Pilates (Reformer, Cadillac, Wunda chair)
  • Θεραπευτική άσκηση

Αξιολογήσεις ασθενών που μας εμπιστεύτηκαν