Οσφυαλγία

Η λέξη οσφυαλγία ή κοινώς «λουμπάγκο» δεν αποτελεί διάγνωση, αλλά είναι ένα σύμπτωμα το οποίο μπορεί να υπάρχει εξ αιτίας διαφορετικών αιτίων. Στην πραγματικότητα σημαίνει πόνος στην οσφύ, δηλαδή στη μέση. Κατά συνέπεια, αν κάποιος σας “διαγνώσει” ότι έχετε οσφυαλγία, σας λέει κάτι που ήδη γνωρίζετε, ότι δηλαδή πονάει η μέση σας.

Κάποιες φορές ο πόνος είναι ξαφνικός και οφείλεται σε κάποια κίνηση που προκάλεσε μυϊκό τραυματισμό, ενώ άλλες φορές τα συμπτώματα εμφανίζονται με σταδιακή αύξηση της έντασης μετά από κάποια σωματική καταπόνηση η οποία έχει γίνει σε βάθος χρόνου και έχει επιδράσει αθροιστικά. Συχνά ο πάσχων έχει πολύ έντονο πόνο, χωρίς να μπορεί να θυμηθεί κάποια κίνηση η οποία προηγήθηκε και θα μπορούσε να ενοχοποιήσει για το σύμπτωμά του.

Πόνο στη μέση μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονώδεις παθήσεις όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, κακώσεις όπως κατάγματα, ψυχοσωματικά αίτια που επιδεινώνουν ή προκαλούν σωματοποίηση πόνου στην μέση και αλλά άγνωστα αιτία.

Τα συμπτώματα μπορεί να εντοπίζονται μόνο στη μέση, να ακτινοβολούν μέχρι το γλουτό, το γόνατο, ή ακόμη και να φτάνουν μέχρι το πέλμα ή και τα δάκτυλα, οπότε λέγεται και “ισχιαλγία”, ή “οσφυοισχϊαλγία”. Η αίσθηση της ενόχλησης μπορεί να ποικίλει: από πόνο, μούδιασμα, μυρμήγκιασμα, αίσθηση ρεύματος, ελάττωση ή απώλεια της αίσθησης (σα να είναι νεκρό ή ξένο το σημείο ή η περιοχή), αδυναμία κάποιων μυών ή συνδυασμό των παραπάνω.

Έρευνες έδειξαν ότι το 70% ατόμων κοντά στην ηλικία των 20 ετών είχαν πρόπτωση δίσκου χωρίς πόνο. Άλλη έρευνα που έγινε σε δείγμα μερικών χιλιάδων ανθρώπων που δεν είχαν κανένα πόνο στη μέση τους και στους οποίους έκαναν μαγνητική τομογραφία βρέθηκαν τα εξής πολύ ενδιαφέροντα:

Είχαν εκφυλισμένο δίσκο τα 4 στα 5 άτομα στην ηλικία των 20 ετών, οι 8 στους 10 στην ηλικία των 50, σχεδόν όλοι όσοι ήταν κοντά στα 80. Βρέθηκαν με εκφυλισμένους δίσκους (δηλαδή φθαρμένους) οι 3 στους 10 εικοσάχρονους, οι 6 στους 10 πεντάχρονους και σχεδόν 9 στους 10 ογδοντάχρονους. Κανείς τους όμως δεν πονούσε! 

Το πρώτο βήμα για τη σωστή διάγνωση είναι η λήψη λεπτομερούς ιστορικού. Στη συνέχεια εξετάζονται διάφορες κινήσεις της σπονδυλικής στήλης που κάνει ο ασθενής μόνος του και κινήσεις που κάνει ο φυσικοθεραπευτής εξετάζοντας παθητικά τη σπονδυλική στήλη, τη δύναμη των μυών που σχετίζονται με προβλήματα της μέσης αλλά και τα νεύρα της περιοχής.

Ενδεικτικά ακολουθούν κάποιες φωτογραφίες από τις τεχνικές της κλινικής εξέτασης που χρησιμοποιούμε στο Manualphysiotherapy σε περιπτώσεις οσφυαλγίας.

Με βάση τα ευρήματα της κλινικής εξέτασης γίνεται η διάγνωση και κατηγοριοποίηση του προβλήματος ώστε να επιλεχθούν οι κατάλληλες θεραπευτικές τεχνικές και ασκήσεις.

Σημεία προσοχής: εάν δε νοιώθουμε το δέρμα ανάμεσα στα πόδια μας όπως στο υπόλοιπο σώμα και το νοιώθουμε “ξερό”, ή ” ξένο”, τότε πρέπει άμεσα να πάμε στο γιατρό. Το ίδιο και αν χάσουμε ξαφνικά τη δύναμη σε κάποιους μύες του ποδιού μας, δε μπορούμε να σηκώσουμε το πέλμα και τα δάκτυλα ή αν εμφανίσουμε ξαφνικά ακράτεια στην ούρηση ή την αφόδευση!

Συνήθως η θεραπεία της οσφυαλγίας είναι συντηρητική, δηλαδή φυσικοθεραπεία. Αφού έχει επισκεφθεί ο πάσχων το γιατρό του και έχουν αποκλειστεί σοβαρές παθολογίες, πολύ συχνά χορηγείται φαρμακευτική αγωγή. Η αντιμετώπιση με φυσικοθεραπεία θα βοηθήσει τη σύντομη επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες. Στην αρχή και εφ’ όσον υπάρχουν ακόμη επώδυνα συμπτώματα μπορεί να γίνει χρήση μέσων ηλεκτροθεραπείας, αλλά η θεραπευτική άσκηση πρέπει να ξεκινάει όσο συντομότερα γίνεται και με ανώδυνο τρόπο.

Οι τεχνικές που χρησιμοποιούνται αφορούν την αντιμετώπιση του πόνου όταν αυτός είναι αισθητός τοπικά στη μέση, ή όταν ακτινοβολεί μέχρι το πόδι ή ακόμη και τα δάκτυλα. Μπορεί να είναι τεχνικές αποσυμπίεσης της οσφυϊκής μοίρας, τεχνικές κινητοποίησης των νεύρων σε συνδυασμό με κινήσεις των σπονδύλων και διάφοροι άλλοι συνδυασμοί όπως φαίνεται στις φωτογραφίες που ακολουθούν.

Στη συνέχεια και όσο το δυνατό συντομότερα ξεκινάει η θεραπευτική άσκηση η οποία στοχεύει στη μυϊκή ενδυνάμωση, το σωστό έλεγχο του σώματος στις καθημερινές κινήσεις και δραστηριότητες και την αποφυγή δημιουργίας φοβίας για την κίνηση η οποία έχει τεράστιο κίνδυνο να οδηγήσει σε χρονιότητα.

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος που υπάρχει είναι να γίνει ένας ασθενής χρόνιος, δηλαδή να υποφέρει από πόνους που δεν έχουν να κάνουν ούτε με το μεσοσπονδύλιο δίσκο, ούτε με τα νεύρα, ούτε με τους μύες αλλά είναι προϊόν μιας σύνθετης διαδικασίας που περιλαμβάνει λανθασμένες πληροφορίες, λανθασμένα στερεότυπα και αντιλήψεις, αυξημένα επίπεδα στρες και καταστροφολογικού τρόπου σκέψης. Αυτό είναι ένα τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα με σημαντικές οικονομικές, κοινωνικές, προσωπικές και άλλες προεκτάσεις σε βαθμό που έχουν γίνει προσπάθειες να  φτιαχτούν εργαλεία πρόγνωσης του ποιος ασθενής είναι υποψήφιος να αναπτύξει χρόνιο πόνο.

Δείτε περισσότερα στα άρθρα:

• Κήλη Μεσοσπονδυλίου Δίσκου (Δισκοκήλη) | Πώς αντιμετωπίζεται ο πόνος;
• Ιπτάμενοι δίσκοι στη μέση σας

Γι αυτό και η άσκηση είναι όχι μόνο το καλύτερο φάρμακο με τη μεγαλύτερη διάρκεια, αλλά και ο ασφαλέστερος τρόπος τόσο για πρόληψη, όσο και για  να σπάσει ο φαύλος κύκλος του πόνου της ανικανότητας και της ψυχικής ταλαιπωρίας.

Κάποιες από τις ασκήσεις που χρησιμοποιούνται μπορείτε να δείτε στις παρακάτω φωτογραφίες και στα βίντεο που παρουσίαζονται στο άρθρο εδώ.